Nu de klimaatverandering versnelt en het conflict tussen Oekraïne en Rusland intenser wordt, is de energietransitie uitgegroeid tot een prioriteit. Op het Europese vasteland bereiden de landen zich voor op een forse stijging van de energieprijzen en zelfs op mogelijke tekorten in de komende maanden. De eerste maatregelen krijgen vorm: er is een plafond vastgesteld voor de gas- en elektriciteitsprijzen, er komt een belasting op superwinsten en de vraag naar energie moet naar beneden. Wat dat laatste betreft, roepen de regeringen iedereen op om zuinig en efficiënt met energie om te springen. Net als de overheidssector, gemeenschappen en particulieren moeten ook de bedrijven hun steentje bijdragen en energie helpen te besparen.
Op naar een doeltreffend energiebesparingsplan voor je bedrijf: 10 tips
Duurzaamheid op de werkvloer
10 manieren om zuiniger om te springen met energie
Voordat een bedrijf een ambitieus energieplan op poten zet, kan het al enkele eenvoudige, snelle en doeltreffende maatregelen met onmiddellijk effect nemen. Want alle beetjes helpen.
Zuinig met energie omspringen hoeft voor de duidelijkheid niet te betekenen dat je minder of helemaal niets meer gaat produceren. De bedoeling is eerder om energieverspilling bij het beheer van gebouwen en de organisatie van het werk aan te pakken, zonder aan de activiteiten en de arbeidsomstandigheden van de medewerkers te raken.
Verlichting
Verlichting is goed voor 15 % van het wereldwijde elektriciteitsverbruik en 5 % van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen1. De volgende twee maatregelen zijn erg doeltreffend om op dit vlak energie te besparen:
Het licht uitschakelen (binnen en buiten) wanneer gebouwen gesloten zijn, of de lichten op bepaalde tijdstippen dimmen.
De juiste apparatuur kiezen: ledverlichting, energiezuinige verlichting en aanwezigheidssensoren dragen allemaal bij tot meer energie-efficiëntie. Je houdt het best ook rekening met het energielabel. Daarop zie je hoe energiezuinig een apparaat is, dankzij een handige classificatie. Heel wat apparaten (gloeilampen en spots, maar ook airconditioning, boilers, schermen enz.) hebben zo’n label.
Digitale toestellen
Het energieverbruik van digitale toestellen neemt jaarlijks met ongeveer 9 % toe2. We moeten daar dan ook dringend zuiniger mee omspringen. De volgende drie goede gewoontes kunnen al een groot verschil maken:
Schakel alle toestellen uit (printers, fotokopieerapparaten, automaten, ventilatiesystemen enz.) wanneer het gebouw gesloten is.
Vermijd overdreven uitrusting voor medewerkers (aantal en grootte van schermen, vermogen van de toestellen enz.).
Beperk niet-essentiële audiovisuele systemen, zoals schermen in lobby’s of sociale ruimtes.
Verwarming en airconditioning
Verwarming en airconditioning nemen wereldwijd bijna 40 % van het energieverbruik van woningen en gebouwen voor hun rekening3. Het is dus van groot belang dat bedrijven:
de temperatuur in hun gebouwen aanpassen aan de seizoenen. In de winter wordt over het algemeen aanbevolen gebruikte ruimtes te verwarmen tot 19 °C (in ruimten die meerdere dagen niet gebruikt worden, mag de temperatuur lager liggen). In de zomer mag er een zeker verschil zijn met de buitentemperatuur;
zorgen dat er niet te veel warmte verloren gaat of binnenkomt (afhankelijk van het seizoen) door erop te letten dat deuren en ramen gesloten zijn;
hun medewerkers persoonlijke beschermingsmiddelen ter beschikking stellen die geschikt zijn voor zowel zeer lage als zeer hoge temperaturen.
Medewerkers overtuigen
Om efficiënt energie te besparen, moet je bereid zijn de dingen voortaan anders aan te pakken. Bovendien is het heel belangrijk om je medewerkers bij dat hele proces te betrekken. Het is daarom essentieel om:
alledaagse ‘groene’ reflexen te delen: toestellen uitschakelen wanneer je ze niet gebruikt, de stand-byfunctie van je computer instellen, bij voorkeur met milieuvriendelijkere vervoermiddelen naar het werk komen (openbaar vervoer, pendeldienst, carpoolen enz.);
telewerken in te voeren of uit te breiden waar mogelijk: het Internationaal Energieagentschap (IEA) beveelt tot drie dagen telewerk per week aan.
Op naar de energietransitie
Om de ecologische uitdaging aan te gaan, zullen bedrijven vervolgens voor langetermijnprojecten moeten gaan.
In deze dynamiek kunnen ze een beroep doen op drie hefbomen die elkaar aanvullen:
energie-efficiëntie om de prestaties van hun apparatuur te optimaliseren. Dit houdt in dat toestellen met een laag verbruik of zeer sterke energieprestaties de voorkeur genieten.
energiezuinigheid om extra stil te staan bij het gebruik van de apparatuur, zodat ze meer doordacht, gedeeld en zonder overdrijven ingezet wordt. Dit kan ingrijpende veranderingen in hun productie- en distributiepatronen met zich meebrengen.
hernieuwbare energie (zon, wind enz.), zodat ze niet afhankelijk blijven van fossiele brandstoffen.
Wanneer ze hun strategie opstellen, doen bedrijven er goed aan hun activiteiten eerst grondig door te lichten op energievlak. Zo kunnen ze een inventaris opmaken van hun productieprocessen, gebouwen, installaties en uitrusting. De bedoeling is dan om het energieverbruik op elk vlak in kaart te brengen, erachter te komen waar het beter kan en duidelijke doelstellingen te bepalen.
Zo kunnen ze dan de gepaste maatregelen treffen:
gebouwen thermische renoveren;
verwarmings-, airconditionings-, verlichtings- of energieproductiesystemen vervangen;
opnieuw onderhandelen over energie- en onderhoudscontracten;
de mobiliteit anders aanpakken;
meer verantwoorde aankopen doen;
een opleidingsplan voor medewerkers opstellen met betrekking tot energiezuinigheid enz.
Een energiezuinige aanpak met meerdere voordelen
Het concept van energiezuinigheid weerspiegelt de crisis die we doormaken. Bedrijven die zuinig met energie omspringen, zullen daar op lange termijn tal van voordelen uit halen:
Hun uitstoot van broeikasgassen en andere verontreinigende stoffen zoals fijnstof vermindert (ter herinnering: fossiele brandstoffen staan nog steeds op de eerste plaats in de energiesector en die sector is verantwoordelijk voor 73 % van de door de mens veroorzaakte broeikasgasemissies!4).
Ze dragen bij tot het behoud van natuurlijke hulpbronnen (steenkool, olie, gas, water, zeldzame metalen enz.).
Ze zijn voorbereid op toekomstige regelgeving met betrekking tot energie-efficiëntie, of het nu gaat om gebouwen, productiesystemen, wagenparken enz.
Hun lagere energierekeningen (na de crisis) kunnen mooie besparingen opleveren.
Hun merkimago verbetert en ze tonen hun stakeholders (klanten, leveranciers of medewerkers) hoe goed ze zich inzetten.
Ze scheppen nieuwe zakelijke mogelijkheden.
Zich inzetten voor energie-efficiëntie en duurzame ontwikkeling is ook een uitgelezen kans voor een organisatie om zich opnieuw te vinden en alles af te stemmen op de strategie voor maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO). Op die manier kan elke speler de overgang naar een koolstofarme samenleving mee in gang zetten, in overeenstemming met de nieuwe sociale en milieueisen.
Download onze whitepaper ‘Inkoopbeleid en MVO’
[1] European Council for an Energy Efficient Economy, Global Lighting Challenge: Changing the world through public-private partnerships, 2017
[2] The Shift Project, “LEAN ICT: TOWARDS DIGITAL SOBRIETY”: OUR NEW REPORT ON THE ENVIRONMENTAL IMPACT OF ICT, 2019
[3] Thibaut Abergel, Maxine Jordan, Heating and air-conditioning: Issues and opportunities in France, Europe and the world, 2019
[4] United Nations, Theme report on energy transition towards the achievement of SDG 7 and net-zero emissions, 2021
