Ontruimingsplannen en bhv oftewel bedrijfshulpverlening: van die onderwerpen waar veel werkgevers zich meestal liever niet te veel mee bezig houden. De wetgeving is veel te ingewikkeld en alles gaat goed toch? Tot het moment dat het niet meer goed gaat. En eigenlijk valt die wetgeving ook best mee.
Bhv – zo maak je een bhv-plan en ontruimingsplan
Veiligheid en hygiëne op de werkvloerBhv – Op weg naar goede bedrijfshulpverlening
Een risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E), een ontruimingsplan en een bhv-plan zijn voor vrijwel alle bedrijven verplicht. Het goede nieuws is dat er talloze handvatten en invulformulieren beschikbaar zijn om het maken van dergelijke protocollen te vereenvoudigen. Hoeveel werk het uiteindelijk is, hangt uiteraard sterk af van het soort bedrijf.
RI&E, en het bijbehorende plan van aanpak
Goede bedrijfshulpverlening begint met een goede RI&E en plan van aanpak. Alleen als een bedrijf maximaal 1 fte in dienst heeft, is het mogelijk een sterk vereenvoudigde checklist te gebruiken. Voor alle grotere bedrijven is een uitgebreider protocol nodig. Op www.rie.nl staat uitgebreide, onafhankelijke informatie. Lees ook de handleiding van steunpunt RI&E die stap-voor-stap uitleg geeft hoe je dit zelf kunt aanpakken.
Ontruimingsplan
Een ontruimingsplan is verplicht voor bedrijven met een oppervlakte van meer dan 500 vierkante meter, of wanneer er op meer dan één bouwlaag wordt gewerkt. Het plan geeft aan hoe er wordt ontruimd, hoe er wordt gecommuniceerd, hoe de hulpverleningsdiensten worden opgevangen en wie de leiding heeft in geval van een calamiteit. Op Brandweer.nl vind je meer informatie. Je kan ook eenvoudig je eigen plan maken met behulp van het Voorbeeldontruimingsplan van het NIBHV. Daarnaast is het belangrijk dat het niet alleen op papier staat; iedereen moet het zich eigen maken. Oefen daarom regelmatig het ontruimingsplan. Kijk ook op www.nibhv.nl waar je een handleiding voor ontruimingsplannen en -oefeningen kan bestellen
Bhv-plan
Ook voor de bedrijfshulpverlening zijn invulformulieren beschikbaar, maar aangezien de bhv niet heel strak is vastgelegd in de wet, is het lastiger een goed plan op te stellen. In de wet staat alleen dat er ‘doeltreffende maatregelen’ genomen moeten zijn. Wat doeltreffend is, is aan de werkgever. Met het VoorbeeldBHV-plan is het makkelijk je eigen bhv-plan te maken, een kwestie van doorlezen en invullen.
Wanneer ben ik verplicht een bhv’er aan te stellen? Zodra er werknemers zijn, óf als je wel eens andere mensen over de vloer krijgt, zoals klanten, relaties of patiënten. Kortom, op zzp’ers zonder kantoor na, moet eigenlijk iedere ondernemer iets geregeld hebben voor de bedrijfshulpverlening. Kleinere werkgevers kunnen natuurlijk ook zichzelf aanwijzen als bedrijfshulpverlener.
Hoeveel bhv’ers moet ik aanstellen? Hier laat de wet veel ruimte. Zoveel als nodig om de aan hen toegewezen taak goed uit te kunnen voeren, staat er. Vroeger was er nog de regel 1 per 50 werknemers, maar deze bestaat niet meer. Hoeveel er dan wel nodig zijn, is als het goed is al vastgelegd in de RI&E.
Moet ik de bhv’ers opleiden? In de wet staat niet wélke training of opleiding er gedaan moet zijn, maar wel dat de bedrijfshulpverlener dusdanig opgeleid en uitgerust moet zijn dat hij of zij in staat is zijn taak als bedrijfshulpverlener adequaat uit te voeren. Zijn taken zijn eerste hulp verlenen, de gevolgen van brand beperken en indien mogelijk bestrijden en de gevolgen van een ongeval beperken. Ook moet de bedrijfshulpverlener in staat zijn de andere personen in het gebouw op een goede manier te evacueren. Het is voor te stellen dat in een bedrijf waar vooral zorgverleners werken, de werknemers al voor een groot deel geschoold zijn. Toch zal er vaak aanvullende training nodig zijn, want een tandarts leert in zijn opleiding niet hoe een brand geblust moet worden.
Waar moet ik mijn bhv’er opleiden? De overheid heeft geen wettelijke kaders gegeven voor wat een bedrijfshulpverlener precies moet kunnen. Er zijn dus ook geen heldere opleidingseisen. Wel zijn er talloze instituten die cursussen aanbieden. Kies er met zorg een uit. Probeer prijs niet het belangrijkst te vinden, maar wat er wordt aangeboden. Vraag bijvoorbeeld goed door naar wat er tijdens de lessen wordt aangeboden. Is er alleen theorie, of ook praktijk? En als er over brandbestrijding wordt gesproken, wordt er dan alleen maar een keertje voorgedaan hoe een brandblusser werkt, of krijgen de cursisten de kans zelf echt te ervaren hoeveel kracht er nodig is voor een brandblusser en hoe het is om van dichtbij een branddeken ergens overheen te leggen? En hoeveel aandacht besteedt de opleider aan nazorg, bijvoorbeeld onderhoud van het geleverde materiaal?
TIP: Verwaarloos de herhaling niet In de praktijk bestaat bhv gelukkig vaak uit de ‘onschuldige’ kleine incidenten. Daardoor verdwijnt de kennis over ernstige calamiteiten snel. De stabiele zijligging, drukverbanden aanleggen en de procedure bij reanimeren: het zal toch af en toe eens herhaald moeten worden. Er zijn opleiders die bijvoorbeeld ook een app beschikbaar stellen, zodat er op alle gewenste momenten nog eens op het werk getraind kan worden.
Wie maak ik bhv-coördinator? Kies iemand die echt zin heeft in de taak en het belang ervan ziet, niet iemand die het maar onzin vindt. De bhv-coördinator is degene die zal moeten lobbyen voor veiligheid, die soms strenger moet zijn dan waar de werkgever op zit te wachten. Geef hem of haar ook de ruimte zijn taak goed uit te voeren. Zonder een toegewijde coördinator komen er geen toegewijde bhv’ers.
Wie maak ik bhv’er? Hiervoor geldt hetzelfde: kies medewerkers die het willen. Dat is moeilijker dan een toegewijde coördinator vinden, omdat de bhv’ers wel verspreid over de afdelingen moeten zitten. Hoe de hulpverleners precies verspreid moeten zijn, is inmiddels vastgesteld in de RI&E.
TIP: Beschouw het ook als teambuilding Een bhv-training of -herhaling is niet alleen maar nog eens dat verbandje aanleggen of nog eens horen hoe een brand het best te bestrijden is. Beschouw het ook als teambuilding. De bhv’ers moeten in het geval van een calamiteit kunnen samenwerken, terwijl ze in veel bedrijven normaal gesproken niet samenwerken. De bhv’ers zitten immers met opzet verspreid over de verschillende afdelingen. Samenwerking is van belang voor soepele hulpverlening, maar ook voor de verwerking van de emoties achteraf, mocht er eens een serieuze calamiteit zijn. De bhv’ers moeten dan met elkaar kunnen spreken en elkaar een beetje kennen.
Ben ik klaar als alle plannen op schrift staan en iedereen weet wat hij of zij moet doen? Het bijhouden van alle protocollen is een onmisbaar onderdeel in de bedrijfshulpverlening. RI&E’s, ontruimingsplannen en ook het bhv-plan moet met regelmaat worden nagelopen. Klopt alles nog? Ook is het van belang met regelmaat de beschikbaar bhv-materialen te controleren. Overal verdwijnen dingen. Middelen voor eerste hulp, zoals verbanden en gaasjes, hebben een uiterste houdbaarheidsdatum. Ook brandblussers en dergelijke moeten periodiek worden gekeurd. Daarnaast is het van belang om een goede evaluatie te doen na een calamiteit, hoe klein die calamiteit ook was. Bedenk of er procedures aangepast moeten worden en of er materialen weer aangevuld moeten worden.
Manutan levert een groot assortiment artikelen die de veiligheid vergroten. Zowel voor persoonlijke bescherming en eerste hulpverlening als voor veiligheid op de werkvloer, bij de opslag van gevaarlijke stoffen, signalering, beveiliging van magazijnstellingen, brandbeveiliging, enzovoort.
Wil je meer weten hoe je de veiligheid op de werkvloer kunt verbeteren? Neem dan contact op met de Helpdesk van Manutan. Zij weten er alles van en helpen je graag verder.
Zie ook:
– In 5 stappen een veilige werkomgeving – Veiligheid op de werkvloer en de top-6 risico’s – Werken volgens de HACCP regels – Brandpreventie – Hoe maak je het veiliger in je bedrijf? – Inbraakpreventie – 10 tips tegen inbrekers – Magazijninrichting – Veilig werken tussen de stellingen – Magazijninrichiting – Praktische tips voor een veilig magazijn – Tips om veilig op hoogte te werken