Hoe zorg je voor een efficiënt afvalbeheer in je bedrijf?

Afvalbeheer in een bedrijf: wat zijn de regels?

Volgens de richtlijn 2008/98/EG van het Europees Parlement en de Raad van 19 november 2008 wordt het volgende beschouwd als afval: “elke stof of voorwerp waarvan de houder zich ontdoet, voornemens is zich te ontdoen of zich moet ontdoen”.

Deze wetgeving deelt afval in volgens een bepaalde hiërarchie (preventie, hergebruik, recycling, andere nuttige toepassing, verwijdering) die een basis vormt voor bedrijven om een afvalbeheerbeleid te ontwikkelen.

Die moeten zich dan ook ertoe verbinden hun afval te beheren “zonder enig risico voor water, lucht, bodem, fauna en flora, zonder geluids- of geurhinder te veroorzaken of schade te berokkenen aan natuur- en landschapsschoon”. Alle sectoren zijn betrokken (restaurants, privékantoren, bouwplaatsen, openbare instellingen, winkels enz.).

De richtlijn stipuleert ook dat de mogelijkheid dat bedrijven “[hun afval] [zelf] [behandelen] of door een officieel erkende exploitant [laten] behandelen”. Het is bovendien de verantwoordelijkheid van bedrijven om hun afval te sorteren naargelang de aard van het afval.

Het materiaal moet goed worden verwerkt en zendingen moeten worden geregistreerd, ongeacht of bedrijven zelf voor de afvalverwerking zorgen of dit uitbesteden aan een ander bedrijf.

Deze regels gelden zowel voor afval dat voortkomt uit activiteiten van medewerkers als voor afval dat ontstaat tijdens de productie.

Hoe beheer je het afval in je bedrijf?

De afvalopvolgingsketen bestaat uit twee schakels: intern en extern beheer.

In 5 stappen naar een efficiënt afvalbeheer

Het afvalbeheer in je bedrijf optimaliseren verloopt in 5 stappen.

1 – Maak een stand van zaken op

Stel jezelf een aantal vragen over het afval van je bedrijf wanneer je een stand van zaken opmaakt:

• Hoeveel afval wordt er geproduceerd?

• Om wat voor afval gaat het?

• Is het recyclebaar? Herbruikbaar? Gevaarlijk?

• Kunnen we de hoeveelheid verminderen?

Clarisse Chang, Senior mvo-analiste bij EcoVadis[1]: “Het is een goed idee om de vergelijking te maken met andere bedrijven in je sector. Zo weet je waar je zelf staat en kun je je doelstellingen aanscherpen.”

Zodra je de situatie hebt geanalyseerd, ben je klaar om een afvalbeheerbeleid uit te tekenen.

2 – Het actieplan bestaat uit verschillende categorieën om de volgende kwesties aan te pakken:

• Welk afval kan worden hergebruikt, gerecycled, verminderd en voorkomen?

• Kan het afval een andere nuttige toepassing krijgen en kunnen er nieuwe producten van worden gemaakt?

• Kan het afval worden gebruikt als energiebron?

• Hoe kunnen we het afval zowel binnen als buiten het bedrijf beheren?

• Welk bedrijf kan het komen ophalen?

• Waar zetten we de recyclecontainers het best neer, zodat ze gemakkelijk te gebruiken zijn?

• Hoe communiceren we over het beleid, zodat iedereen zich betrokken voelt?

Onthoud dit: het beste afval is dat wat niet wordt geproduceerd. Daarom moet je bedrijf nadenken over een strategie waarmee het zijn impact zoveel mogelijk kan beperken.

3 – Kies de juiste dienstverlener

Afhankelijk van wat je bedrijf precies nodig heeft, is de hulp inroepen van een externe dienstverlener misschien de beste optie. Stel jezelf een aantal vragen, zodat je de juiste keuze maakt:

• Moet de dienstverlener alleen het sorteermateriaal ter beschikking stellen? In dat geval moet een andere partner of een reinigingsbedrijf je afval komen ophalen.

• Moet de dienstverlener het afval ophalen nadat het in de centrale bakken is verzameld?

• Haalt de dienstverlener het afval rechtstreeks uit de scheidingsbakken op?

4 – Hou de kosten onder controle

Bij de afvalbeheerkosten gaat het niet alleen om de prijs van de externe dienstverlener. Je moet ook nog rekening houden met het volgende:

• Wordt het opslagmateriaal gekocht of gehuurd?

• Hoe vaak wordt het afval opgehaald?

• Hoe wordt het afval verwerkt?

De prijs is afhankelijk van de diensten die je nodig hebt. Je bedrijf moet dus goed kijken naar het budget en dit afstemmen op de benodigde diensten.

5 – Organiseer het afvalbeheer

Zodra de behoeften zijn bepaald, de dienstverlener is gekozen en het budget is vastgesteld, resteert er nog één ding: tot actie overgaan! Nadat je afvalbeleid is uitgetekend en je het contract met je nieuwe dienstverlener hebt ondertekend, moet je alle informatie wel nog duidelijk meedelen binnen je bedrijf.

Een efficiënt afvalbeheer op het werk: iedereen doet mee!

Iedereen moet de ins en outs van de afvalbeheerstrategie binnen het bedrijf begrijpen. Alleen zo kan ze een succes worden. Je moet dus al je medewerkers informeren.

Dat kan op verschillende manieren, via:

• E-mail;

• Duidelijke informatie op de recyclingbakken;

• Trainingen;

• Leuke activiteiten om je medewerkers aan te moedigen hun steentje bij te dragen;

• Een speciale gids over afval sorteren op het werk.

Een neutrale externe partner als EcoVadis kan helpen om de boodschap over te brengen binnen je bedrijf. Clarisse Chang legt uit:

“[Die] beoordeling door een externe en neutrale partner is handig om intern te communiceren en medewerkers warm te maken voor de strijd tegen afval.”

Inkopers en leveranciers: steeds meer echte, verantwoorde partners

De aankoopafdeling moet ervoor zorgen dat haar leveranciers de milieunormen naleven. Deze twee partners moeten samenwerken en geleidelijke verbeteringen voor het milieu voorstellen.

Afvalbeheer binnen bedrijven zit in een opwaartse spiraal, aldus Clarisse Chang:

“Je hebt het recht om je leveranciers te vragen hetzelfde te doen, want hun [EcoVadis]-score is van invloed op die van jou en die van je klanten. […] Op die manier wordt afvalbeheer een gezamenlijke inspanning waar alle partners baat bij hebben.”

Een bedrijf dat besluit om zijn prestaties op het gebied van duurzame ontwikkeling onder de loep te nemen, zal onder andere worden beoordeeld op de aankopen. Als dat nog niet het geval was, zal het bedrijf voortaan de voorkeur geven aan verantwoordelijke leveranciers, aangezien hun milieu-impact die van de onderneming beïnvloedt.

Er komt een echte samenwerking tot stand tussen inkopers en leveranciers. Wat vroeger een eenvoudige transactie was, is nu teamwerk waarbij iedere betrokkene een belangrijke rol vervult. De één stelt de ander ter discussie, de voorstellen van de één leiden tot nieuwe ideeën bij de ander: welke materialen krijgen de voorkeur? Valt er energie terug te winnen? …

Zoals het gezegde luidt: “Alleen gaan we sneller, samen raken we verder.”

Wil je met je bedrijf graag op een verantwoorde manier inkopen? Download onze whitepaper ‘Inkoopbeleid en mvo’.

[1] Evaluatie- en beoordelingsdienst voor de mvo-prestaties en duurzame ontwikkeling van bedrijven op internationale schaal